De aanleiding van twee dagen vasten
Het is bijna 9 maanden geleden dat ik de blog over drie dagen vasten op janklp.nl plaatste. Sindsdien is dit de meest gelezen blog. Maar ondanks dit succes was het tegelijkertijd mijn laatste ervaring met meer dan 24 uur vasten.
Sinds afgelopen oktober heb ik namelijk het hardlopen omarmt waarbij het lopen van een marathon <3:30 uur het voornaamste doel werd. Het lopen van een marathon combineren met intermittent fasting werkt prima, maar langere periodes vasten zag ik niet zitten.
Helaas staat het lopen in verband met een heupblessure even op een laag pitje. Ik merkte als gevolg daarvan dat ik meer begon te snaaien en dat ik overdag veel zin had in suiker. Dat beviel me maar niets, dus afgelopen vrijdagavond besloot ik impulsief een langere vast in te lassen. In de hoop dat het zowel mijn heup als ‘sugar cravings’ zou helpen :).
De blog beschrijft in de eerste plaats mijn ervaring met deze tweedaagse vast. Voornamelijk bedoelt voor iedereen die vasten ook eens wil proberen en behoefte heeft aan een andere ervaring om in te lezen. Ook heb ik geprobeerd te beschrijven wat er zich lichamelijk afspeelt tijdens het vasten.
Wil je specifiek meer weten over de voordelen van vasten met wetenschappelijk onderbouwing? Kijk dan ook eens op de blog over de gezondheidsvoordelen van drie dagen vasten. Die blog bevat meer achtergrondinformatie.
Dag 1/2 dagen vasten
Uur 0/36: let’s go!
Klokslag 20:15 drukte ik de stopwatch van de Zero App in. Wederom voorafgegaan door een klein glaasje whiskey (Talisker Port Ruighe). Ik heb niet nog niet echt een plan of een doel, maar de Zero app staat ingesteld op 36 uur. Let’s get it on!
Op dit moment is het lichaam nog druk bezig om de maaltijd om te zetten in glucose, aminozuren en vetten. Hiervoor geeft de alvleesklier insuline af. Tevens neemt het hormoon Leptine toe (gevoel van verzadiging) terwijl het hormoon Ghreline afneemt (gevoel van trek). Een comfortabele start dus :).
Uur 11/36: nu al lichte trek?
Terwijl ik om 07:30 wakker wordt door het licht vanuit het raam realiseer ik me onmiddellijk dat ik bezig ben met vasten. Binnen no-time heb ik onwijs zin in de dagelijkse vegan yoghurt met fruit, noten en zaden. Gek hoe veel meer zin je in dingen hebt die geen optie zijn. Die craving had ik 3 weken geleden toen ik elke dag sportte nog niet.
Het lichaam bevindt zich nu in een fase waarin de bloedsuikerspiegel afneemt, dit zorgt voor de drang naar voedsel. De alvleesklier begint met het aanmaken van het hormoon Glucagon. Dit hormoon zorgt ervoor dat de in de lever en spieren opgeslagen glucose door het lichaam gebruikt kan worden.
Daarnaast begint het lichaam met het uitschakelen van een groeiproces. In normale tijden waarin we voedsel consumeren zorgt deze mTOR schakelaar (mechanistic Target Of Rapamycin) voor groei. Het is waarschijnlijk dat deze schakelaar ook een belangrijke rol speelt bij veel soorten kanker. De belangrijkste trigger voor deze schakelaar zijn eiwitten.
Nu het lichaam echter geen voeding/eiwitten binnenkrijgt wordt deze switch uitgeschakeld. Dit heeft als gevolg dat het lichaam de energie gaat aanwenden met het activeren van de ‘opruimstand’. In deze stand worden minder goed functionerende cellen opgeruimd. Het lichaam is bezig met verjonging, dit proces heet autofagie.
Uur 16/36: nog meer trek
Vreemd genoeg zitten er pas 16 uur op en het voelt alsof ik al 2 dagen niet heb gegeten. Echt een kwestie van: “energy goes where attention flows“. Wonderbaarlijk hoe mijn brein me aan het wijsmaken is dat ik eten nodig heb (terwijl ik uit ervaring weet dat dit natuurlijk niet zo is). Afleiding en bezig blijven voelt als de beste remedie.
Op dit moment ben ik 16 uur onderweg en is het lichaam bezig met het versnellen van de vetverbranding. Het lichaam signaleert dat er langzaam een einde begint te komen aan de opgebouwde glucosereserves dus is het tijd om de andere verbrandingsoven aan te spreken. Voor velen is dit een moeilijk moment, omdat het lichaam dit niet gewend is.
Uur 22/36: Spa Rood op het terras
Niets is fijner dan afleiding van een knorrende maag. Gelukkig werd ik vanmiddag gered door twee vrienden die een rondje wilden wandelen om de Singel van Utrecht. Top idee, behalve dat het afsluitende terrabezoek met een Spa Rood daarna flink afzien was. Maar: opgeven zag ik niet als een optie.
Makkelijk gaat het niet, maar gek genoeg blijft het hongerige gevoel vrij constant en wordt het niet meer erger. Dat mijn vriendin Melissa bij de Perzische winkel lekkere dips en broden heeft gehaald en op de bank zat met een broodje falafel voelde wel als een kwelling.
Dag 2/2 dagen vasten
Uur 25/36: de ketose begint
De eerste volledige dag zit erop! Toch weer lastiger dan ik had verwacht om eerlijk te zijn. Misschien helpt het wat regelmatiger langer te vasten? Iets om uit te proberen in de toekomst :). Nu de grens van 24 uur toch al gepasseerd is heb ik de timer maar met 12 uur verlengd naar 48 uur in totaal: half way dus!
Vanaf nu gaat langzaam de staat van ketose optreden. Met het opbranden van bestaande snelle glucosereserves staat de vetverbranding volledig aan en neemt de ergste trek af. Zonder de aanwezigheid van eiwitten, glucose en insuline schakelt de celreparatie (autofagie) nog een tandje bij. Dit is waarvoor ik de twee daagse vast begon!
Uur 35/48: heerlijk geslapen
Rise and shine om 07:15. Waar ik de vorige keer tijdens een lange vast slecht sliep was dat vannacht helemaal niet aan de orde. Na het slechte slapen tijdens de vorige lange vast leerde ik dat het innemen van magnesium kan helpen. Voor het slapen nam ik 2 magnesium biglicinaat tabletjes (een vorm die een groter effect heeft op de hersenen).
Niet veel later begon het gapen en om 22:15 lag ik op één oor. Een prima nacht volgde en bij het wakker worden is de trek naar voeding totaal afwezig. Kennelijk heeft de magnesium toch gewerkt (of speelde het placebo effect een rol?). In ieder geval: helemaal fijn, hopelijk blijft dit de rest van de dag zo! Fingers crossed!
Uur 40/48: zin in lekker eten
Nog acht uur te gaan! Vanochtend heb ik de hele ochtend in de tuin gewerkt en dat ging prima. Wel op een iets lager tempo dan normaal moet ik eerlijk bekennen. Toen de tuin eenmaal aan kant was kreeg ik wel ontzettende zin om iets te eten. Nog even volhouden!
Ik realiseer me nu wel dat ik met gezonde voeding bezig zijn heel leuk vind. Niet alleen het consumeren, ook het boodschappen doen en het bereiden speelt tijdens de dag een grote rol. Niet geheel verassend is het brainstormen over wat er vanavond gegeten gaat worden dan ook volop begonnen!
Uur 44/48: opgeven was toch een optie
Na 44 uur vasten heb ik dit keer de handdoek in de ring gegooid. Na een actieve ochtend lag ik languit op een ligbed in de tuin met een podcast de minuten af te tellen. Futloos en hangry (kruising tussen hungry en angry). Helaas ook geen sport op TV om de aandacht mee af te leiden. Dus heb ik besloten weer te gaan eten en de 44 uur gewoon te koesteren.
Vroegtijdig opgeven is niet iets wat mij makkelijk afgaat om eerlijk te zijn. Toch voelt het ook goed om soms wel naar het lichaam te luisteren. Vandaag was zo’n dag, binnenkort gewoon een nieuwe poging! Voor het gemak heb ik de titel van de blog trouwens maar op 2 dagen vasten laten staan ;).
Drie realisaties na twee dagen vasten
1.Trek komt in golfbewegingen
Toch blijft het me verbazen hoe sterk ‘hongergevoelens’ in golfbewegingen komen en weer gaan. Enerzijds is dat het frustrerende van vasten, anderzijds geeft het ook veel inzicht in de mate waarin je normaal gesproken gewend bent die ‘honger’ het zwijgen op te leggen door bijvoorbeeld (weinig voedzame) tussendoortjes.
2. Waardering voor voeding
Na de vorige periode van vasten schreef ik precies hetzelfde. Maar de vanzelfsprekendheid over de aanwezigheid van voedsel is bij mij soms groot dat het ten koste gaat van de waardering. Door twee dagen niet te eten realiseer ik me weer wat een voorrecht heerlijk eten is.
3. Slapen
Slecht slapen en vasten hoeven niet aan elkaar gerelateerd te zijn. Toegegeven, tijdens mijn vorige lange vast sliep ik echt niet best. Toen heb wat onderzoek gedaan op internet en werd het supplementeren met magnesium aangeraden. En na 26 uur niet eten sliep ik hartstikke goed tijdens deze vast.
Ook eens een meerdaagse vast te proberen? Dat moet als je volledig gezond bent en gaan medicijnen slikt over het algemeen geen probleem zijn. Maar slik je medicijnen voor bijvoorbeeld diabetes of een hoge bloeddruk? Dan kan het geen kwaad dit even met een deskundige arts te overleggen. Vasten kan dan juist van waarde zijn, maar kan ook interveniëren met bestaande behandelingen.
