Vind jij verandering ook niet zo eenvoudig? Nou, dan ben je zeker niet de enige. Op janklp.nl vind je alles over succesvolle verandering. Ontdek het zelf!
Waarom ik letterlijk mijn tenen moest breken om te veranderen
Wil jij graag verandering in jouw leven (misschien wel door de blog van vorige week)? Of heb je al vaker geprobeerd te veranderen maar is het (nog) niet gelukt? De 9 stappen in deze blog kunnen jou helpen om succesvolle verandering te realiseren!
Uit ervaring weet ik dat verandering niet zo makkelijk is. Zelf kon ik jarenlang slecht tegen mijn verlies. Tijdens het zaalvoetbal met vrienden resulteerde dat regelmatig in frustratie. Tot grote hilariteit van mijn vrienden trapte ik de bal bij een tegeldoelpunt (ik was keeper) tegen het dak van de zaal.
Het doorbreken van dit gedrag bleek taai. Blijkbaar moest er daarvoor nog wat meer gebeuren! Gelukkig was daar een potje tennis waarin ik een flesje van een bankje wilde trappen: en ik het flesje miste…. Resultaat: twee gebroken tenen. Of ik nu klaar was voor verandering? Reken maar!
Het werd tijd om over mijn onzekerheid heen te stappen en verantwoordelijkheid te nemen over mijn gedrag. Ik leerde inzien dat ik sportieve fouten als een persoonlijk falen beschouwde, en niet als normaal onderdeel van het spel. De angst om een blunder te maken was zo groot dat ik kortsluiting kreeg wanneer dit gebeurde.
Frustratie was dus een dekmantel voor angst. Frustratie leverde me aandacht op, maar verpestte tegelijkertijd het plezier van mij (en anderen). Het heeft me uiteindelijk een aantal maanden gekost, maar inmiddels is het jaren geleden dat ik nog eens boos werd tijdens sporten! Ik durf met trots te zeggen dat ik succesvol ben veranderd!
In 9 stappen naar succesvolle verandering
Verandering, en zeker verandering in gedrag, is een hele uitdaging. Ieder gedrag vervult namelijk een bepaalde behoefte. Zelfs negatief gedrag!. Iedereen kent het kind wel dat zijn/haar zin niet krijgt en schreeuwt om toch zijn zin door te drukken (wat trouwens vaak goed werkt).
Vandaar hebben de meeste mensen een gezonde dosis weerstand tegen verandering. Het is bedreigend iets op te geven dat tegelijkertijd voorziet in een behoefte. Bijvoorbeeld de baan die je eigenlijk helemaal niet leuk vindt maar die je wel zekerheid geeft.
“Everyone thinks of changing the world, but no one thinks of changing himself.”
Leo Tolstoy
In deze blog vind je de 9 stappen die jou kunnen helpen met het realiseren van succesvolle verandering. Deze stappen zijn gebaseerd op de beste elementen uit boeken, theorieën en studies die ik heb gelezen. Het idee achter deze 9 stappen is dat het makkelijker is met (hulp van) anderen succesvolle verandering te realiseren dan in je ‘uppie’.
Ben jij klaar voor verandering? Heb je genoeg van jouw slechte gewoontes? Wees dan trots op jezelf, want je hebt net erkend dat je wilt veranderen! Houd dit gevoel vast en ontdek hoe jij succesvolle verandering bereikt in 9 stappen!
De 9 stappen naar succesvolle verandering in detail uitgewerkt
1. Bedenk wat je wilt veranderen en test dit met je omgeving
Een goed begin is het halve werk. Dat is niet anders in het proces van verandering. De eerste stap is dan ook meteen een belangrijke. In deze stap ga je namelijk bepalen wat het is dat je zo graag wilt veranderen:
- Zou je willen stoppen met roken?
- Zou je een fit en vitaal lichaam willen zonder die overtollige kilo’s?
- Zou je (net als ik) af willen van het niet tegen je verlies kunnen?
Tip: Heb je al eerder geprobeerd om te veranderen maar is het niet gelukt? Dat is heel menselijk en helemaal niet erg. Maar het loont wel om hiervan te leren, ga het (confronterende) gesprek aan met jezelf over wat er de vorige keer mis ging. Vraag eventueel je omgeving om hun inzicht.
Zodra duidelijk is wat je wilt veranderen maak je daarvan een concreet veranderdoel. Een veranderdoel kan kwalitatief of kwantitatief zijn:
- Kwalitatieve verandering richt zich op een structurele verandering in gedrag waardoor de verandering uiteindelijk blijft. Bijvoorbeeld: ik wil gezond eten, voldoende bewegen en me fit & vitaal voelen
- Kwantitatieve verandering richt zich op het behalen van een meetbaar doel, vaak op een specifiek moment in de tijd. Bijvoorbeeld: ik wil 10 kilo afvallen in 3 maanden tijd
Ik zou er altijd voor kiezen om voor een kwalitatief veranderdoel te gaan. Het gevaar van een kwantitatief doel is om terug te vallen in ‘oud gedrag’ als het doel eenmaal bereikt is. Dat is de reden waarom een dieet uiteindelijk nooit werkt. Wie kennen allemaal het beruchte jojo-effect wel!
Tip: Test je veranderdoel met een aantal mensen die je vertrouwt. Vraag ze open en eerlijk of zij ook denken dat je gebaat bent bij de verandering? Zelf heb ik dit onlangs ook gedaan, en hoe confronterend ook, mijn omgeving gaf me echt een nieuw inzicht!
2. Zorg voor voldoende urgentie voor jouw verandering
De essentie van verandering is dat het op termijn leidt tot verbetering. Niemand wil veranderen als vooraf al duidelijk is dat de verandering je leven minder fijn maakt. Kortom: het vooruitzicht van plezier moet groter zijn dan de pijn van het niet veranderen.
Stel vooraf dan ook een overzicht op van alle positieve effecten die de verandering jou gaat opleveren. Wat zijn de effecten van stoppen met roken? Wat gaat het je brengen als jij je weer fit en vitaal voelt? Denk zeker ook aan je omgeving! Wat is het effect van de verandering op jouw familie en vrienden?
Doe hetzelfde voor de gevolgen van niet veranderen. Mijn frustratie tijdens zaalvoetbal had als gevolg dat ik na het zaalvoetbal geen borrel kon drinken met vrienden zonder me voor mezelf te schamen. Niet veranderen was voor mij dus pijnlijk.
Tip: Betrek andere mensen bij je verandering! Ongetwijfeld zien zij dingen die je zelf niet ziet. Natuurlijk doet het even pijn om met je neus op de feiten te worden gedrukt. Maar wie zei dat verandering makkelijk is…?
3. Ontwikkel nieuwe gewoontes ter vervanging van je oude gedrag
In de inleiding schreef ik al dat ieder gedrag in een behoefte voorziet. Het is heel zinvol om je af te vragen in welke behoefte jouw gedrag voorziet. Zo kan roken voorzien in de behoefte om te ontstressen. En die zak chips op de bank eet je misschien wel tegen de verveling.
In essentie heeft ieder mens volgens Tony Robbins 4 persoonlijke basisbehoeftes. De behoefte aan…
- Zekerheid (weten dat je door je naasten wordt geliefd)
- Variatie (voldoende afwisseling om niet verveeld te raken)
- Betekenis (voor de één de dure auto, voor de ander een tatoeage)
- Connectie/liefde (spreekt voor zich volgens mij)
Om echt te veranderen is het belangrijk vooraf te begrijpen in welke behoefte jouw gedrag voorziet om vervolgens alternatieve gewoontes te bedenken. In het heetst van de strijd is je keuzevrijheid namelijk zeer beperkt en is de kans groot dat je in oud gedrag vervalt.
Zo doorzag ik dat ook mijn oude gewoonte om boos te worden als ik verloor met zaalvoetbal voorzag in een behoefte. De angst om te falen compenseerde ik door frustratie. Boos worden was voor mij een manier om mijn vrienden te bewijzen dat ik van mijn fout baal (de behoefte aan betekenis).
Pas toen ik mijn angst onder ogen zag kon ik nadenken over vervangende gewoontes. Voor mij betekende dit om voor iedere wedstrijd tien keer in mijn hoofd te herhalen: ‘Jan, je doet gewoon je best. Als je een fout maakt is dat oké, tel dan rustig tot 10 en laat het gaan’. Ging het vervolgens mis dan was het makkelijker te kiezen voor deze alternatieve reactie.
Doorzien in welke behoefte jouw gedrag voorziet is best moeilijk. Hierboven staat het kort beschreven maar de werkelijkheid is vaak veel weerbarstiger. In de komende weken schrijf ik een blog helemaal over dit thema.
4. Creëer een ‘hefboom’ met externe druk die zorgt dat je doorzet
Wie kent het niet, een groep oefent druk op je uit met als resultaat dat je iets doet wat je eigenlijk niet wilt. Hoog tijd om die ‘groepsdruk’ eens in je voordeel te gebruiken? Door bewust externe druk te creëren zorg je voor een hefboom die voelt als een ‘stok achter de deur’.
Hoe creëer je zo’n hefboom? Een goede manier is om jouw veranderdoel te delen met familieleden, vrienden en misschien zelfs collega’s. Om te beginnen zul je zien dat je echt leuke reacties krijgt! “Goh wat knap dat je dit zo deelt!”.
En wanneer je het eenmaal hebt gedeeld is er geen weg meer terug. Het teleurstellen van je omgeving is vaak vervelender dan het teleurstellen van jezelf. Andere mogelijkheden zijn om een speciale WhatsApp groep aan te maken of nog extremer: een bericht op Facebook of Instagram!
5. Plan tussentijdse mijlpalen om successen te vieren
Iedereen weet uit ervaring dat het fijn is om aangemoedigd te worden. Het stellen van een tussentijds doel en dit te vieren met je omgeving zodra je het hebt behaald is dan ook een goed idee. Deze aanmoedigingen werken bewezen bij lange termijn verandering!
Dus maak voordat je aan je verandering begint een planning met mijlpalen. Aan het begin vier je misschien iedere week de succesvolle mijlpaal met je omgeving. Gaandeweg kan je de tijd tussen de mijlpalen wat langer maken.
Tip: Wees creatief met leuke ‘feestelijkheden’ om je successen te vieren en vraag je omgeving om mee te denken!
6. Aan de slag!
Ondertussen heb je in de voorgaande 5 stappen veel tijd besteed aan de voorbereiding van jouw verandering. Je hebt…
- … een duidelijk en realistisch veranderdoel (dat is getest met je omgeving)
- … urgentie opgebouwd met genoeg redenen om te veranderen
- … nieuwe gewoontjes ter vervanging van je oude gedrag
- … een externe hefboom als ‘stok achter de deur’
- … feestelijke mijlpalen gepland
Kortom: je bent klaar om aan de slag te gaan! Niets staat jou nog in de weg. Dus deel je doel met je omgeving, slinger dat bericht op Instagram en profiteer van het momentum!
“Strategy is a commodity, execution is an art.”
Peter Drucker
7. Houd vol!
Verandering kost nou eenmaal tijd! Je verandert niet zomaar iets dat je jarenlang op dezelfde manier hebt gedaan. Onderzoek toont aan dat het ongeveer 40 dagen duurt om een nieuw paadje in onze hersens aan te leggen.
Door herhaling wordt dit hobbelpad langzaam een geasfalteerde snelweg. Afhankelijk van de grootte van jouw verandering kan dit snel gaan, of langer duren. Maar na 40 dagen wordt verandering sowieso makkelijker!
Heb je al 40 dagen niet gerookt? Dan heb je veruit het zwaarste achter de rug! Eet je al 40 dagen gezond en gevarieerd? Grote kans dat je nooit meer anders wilt (en dat je inmiddels merkbaar beter in je vel zit)!
Tip: Het gaat ongetwijfeld een keer mis waarbij je toch in je oude gedrag vervalt. Wees dan niet te streng voor jezelf, dit hoort bij het proces! Kruip niet in de put, maar zoek steun bij je omgeving.
8. Geniet van jouw succesvolle verandering
Langzaam zul je zien dat je aan het bereiken bent wat je in stap 2 hebt geschetst. Super goed, dit is waar je het allemaal voor hebt gedaan! Je hebt gerealiseerd wat velen niet lukt: succesvolle verandering. Daar mag je echt trots op zijn!
Kijk nog eens terug op het proces, wees dankbaar voor wat je hebt bereikt en bedank de mensen die je hebben ondersteund in je proces! En houd je nieuwe verandering vast! Een manier die daarvoor goed werkt is om jezelf dagelijks deze drie vragen te stellen.
Tip: Het is onvermijdelijk dat je complimenten gaat krijgen vanwege jouw verandering. Bij mezelf merk ik dan vaak de neiging iets te zeggen als: “ach, het stel niet zoveel voor”. Doe dat nooit! Een compliment is super lief en verdient het om te worden ontvangen.
9. Wees een inspiratie voor anderen (optioneel)
Nu jij succesvolle verandering hebt gerealiseerd zou het natuurlijk geweldig zijn om anderen te inspireren. Jij hebt immers gerealiseerd wat velen niet is gelukt. Wat is er nou mooier om iets terug te doen voor een ander?
Dus deel de belangrijkste succesfactoren van jouw verandering eens met je omgeving, op Facebook of tijdens een (werk)bijeenkomst. Niet om op te scheppen, maar om anderen te inspireren. En omdat geven gelukkiger maakt dan ontvangen!
“If we fail to look after others when they need help, who wil look after us?”
Siddhārtha Gautama
Heb je een duwtje in de rug nodig?
Wil je brainstormen over iets in jouw leven dat je graag wilt veranderen? Of vind je het lastig te bepalen aan welke behoefte jouw gedrag voldoet? Neem gerust contact met me op. Ik ben bereid om met je mee te denken en je op weg te helpen!
